Коммуникативные неудачи в общении персонажей художественного произведения
Ключевые слова:
коммуникативті сәтсіздік; байланыс коммуникативтік жағдай; адресат; адресант; кооперативті емес өзара іс-қимыл; сөйлеу актісін бағалау; сөйлеу тактикасы.Аннотация
Мақала тілдік фактілерді зерттеудегі антропоцентристік көзқарасқа сәйкес келетін тұлға аралық қарымқатынастың прагматикалық аспектісіне арналған. Осы аспектінің құрамдас бөлігі коммуникацияның тиімділігін
төмендететін байланыс сәтсіздіктері болып табылады.
Коммуникативті сәтсіздіктердің кейбір түсіндірмелері және олардың пайда болу көздері қарастырылады.
Коммуникативті сәтсіздіктер – сөйлесу адресатының үстемдігіне, сөйлеу қарым-қатынасының максимумымен
оның нормаларын бұзуға негізделген кооперативті емес өзара әрекеттесудің нәтижесі. Авторлар коммуникативті
сәтсіздіктердің қайнар көзі–қарым-қатынасқа қатысушылардың мүдделерімен ұстанымдарының айырмашылығы,
мәселені шешудегі қарама-қайшылықтар, сонымен бірге коммуникаторлардың бірінің мінез-құлқы деп санайды.
Баяндамашының тыңдаушыға сөйлеу әсеріне, қарым-қатынасқа қатысушылардың арасында конструктивті өзара
әрекеттестікпен келісімнің болмауына негізделген кейінгі реакциясыда ескеріледі.
Коммуникативті сәтсіздік В.М. Шукшин және В.Г. Распутинның көркем шығармаларынның кейіпкерлерінің
диалог материалдары негізінде талданады және олардың диалогтар адресаттың сөйлеу үстемдігімен, адресатқа
жағымсыз сөйлеу әсерімен және бағалау сөйлеу актілерінде көрінетін оның кейінгі реакциясымен сипатталады
